İstanbul’un eski sokak köpekleri Dali ve Deezi, yıllarını İstanbul’daki bir barınakta geçirdikten sonra, şimdi Hollanda’da rahat bir ev hayatının tadını çıkarıyor. Bu arada, diğer sokak köpekleri, yeni bir yasa kapsamında sokaklardan toplanmak üzere bekliyorlar.
Türkiye parlamentosu, Temmuz ayında, hayvanseverler ve muhalefetin tepkilerine rağmen, ülkede tahminen dört milyon olan sokak köpeklerinin toplanmasını emreden bir yasa çıkardı. Muhalefet, bu yasanın birçok köpeğin itlaf edilmesine yol açacağı endişesini taşıyor.
Yasa, köpek saldırıları, trafik kazaları ve kuduz vakaları gibi endişeler üzerine çıkarıldı. 2028 yılına kadar tüm sokak hayvanlarının belediye barınaklarına yerleştirilmesini amaçlıyor. Yasa, agresif davranış sergileyen veya tedavi edilemeyecek hastalıklara sahip köpeklerin ise öldürüleceğini belirtiyor.
İstanbul yakınlarında bir hayvan barınağı işleten hayvan hakları aktivisti Nilgül Sayar, yüzlerce köpeği yurtdışına sahiplendirdiğini ancak yasanın geçmesinden bu yana taleplerin arttığını söylüyor.
“Uçmaya hazır 20-25 köpeğimiz var,” diyor Sayar. “İnsanlar bize (sahiplenme için) ulaşmaya devam ediyor. Umarım yakında daha fazla köpeği gönderebiliriz. Hepsi güzel yuvalara kavuşacak.”
Bir köpeği gerekli evraklar ve aşılarla birlikte Avrupa Birliği’ne seyahate hazır hale getirmek 3-4 ay sürebiliyor ve yaklaşık 1.000 euro (1.107 dolar) maliyeti olabiliyor.
Bu zorluğun boyutunu gözler önüne sererken, Türkiye’deki barınakların kapasitesi yalnızca 100.000 köpeği ağırlayabilecek durumda ve fazladan köpekler için yer sınırlı. Sayar, barınağındaki yaşlı, büyük ve engelli köpekler için yuva bulmanın yıllar aldığını belirtiyor. Yasa gereği şehirler daha fazla barınak inşa etmeye hazırlanıyor.
Salvador Dali’nin üç bacaklı sandalyesinden ilham alınarak Dali adı verilen köpek, iki aylıkken sokaklarda dolaşırken bir araba çarpması sonucu bacağını kaybetti. Dali ve dokuz yaşındaki Deezi, Sayar’ın barınağında dört yıl geçirdi.
“Bu köpeklere destek olmak ve yurtdışında onlara sevgi dolu aileler bulmak istedik,” diyor, Türkiye’den Belçika’ya onlarla birlikte uçmayı gönüllü olan Ali Okay. Köpekler daha sonra Animal Care Projects adlı STK tarafından Hollanda’ya götürüldü.
Son haftalarda binlerce Türk, yasaya karşı protesto gösterileri düzenledi. Türkiye’nin dört bir yanında sokak köpekleri ve kedileri görülebiliyor ve birçok insan onları seviyor, yiyecek ve su bırakıyor, hatta küçük barınaklar kuruyor. Büyük sokak köpekleri bazen dükkân kapılarında uyurken, insanlar nazikçe etraflarından dolanarak geçiyor.